Cà phê Arabica là nguồn thu nhập chính cho nhiều nông dân và là một trong những ngành công nghiệp quan trọng của nhiều quốc gia. Cà phê Arabica được giao dịch tại sàn ICE US (London), nơi mà giá cà phê được quyết định bởi cung và cầu thị trường.
Giới thiệu về mặt hàng cà phê Arabica
Nguồn gốc
Một loại cà phê phổ biến trên thế giới là cà phê Arabica, hay còn gọi là cà phê chè. Tên khoa học của nó là Coffea Arabica có mùi thơm chua nhẹ, vị ngọt của trái cây và hậu vị dịu. Người ta cho rằng nó có nguồn gốc từ Ethiopia ở Châu Phi, nhưng sau đó nó được mang đến bán đảo Ả Rập. Bán đảo này từng là nơi duy nhất trồng loại cà phê này và khiến nó trở nên nổi tiếng khắp nơi. Đây có thể là lý do tại sao nó được gọi là Arabica.
Đặc điểm
Dưới đây là những đặc điểm sinh học cũng như đặc điểm về hương vị của cà phê Arabica
Sinh học
Arabica có tán nhỏ, lá bầu dục màu xanh đậm và quả mọng màu nâu hình bầu dục. Khi trưởng thành hoàn toàn, cây có thể đạt chiều cao từ 2,5 đến 4,5 m. Thậm chí có những cây mọc hoang có thể cao tới 10 m. Điều kiện lý tưởng để cây phát triển tốt là trồng ở độ cao 900–2.000 m so với mực nước biển, nhiệt độ thích hợp 12–25 °F ( °C) và lượng mưa 1.500–2.500 mm. Arabica có tuổi thọ khoảng 25 năm trong môi trường trồng trọt và trong điều kiện tự nhiên có thể sống đến khoảng 70 năm và thời gian thu hoạch khoảng 3-4 năm sau khi trồng.
Hương vị
Theo quan điểm của các nhà nghiên cứu thì Arabica có hương vị thanh mát với một chút đắng dịu kèm theo mùi thơm nhẹ nhàng bay bổng. Khi pha chế cà phê sẽ tạo ra màu nâu sáng và hơi chuyển sang màu hổ phách
Nơi trồng
Trên toàn cầu, Brazil là quốc gia có sản lượng cà phê cao nhất thế giới và Việt Nam đứng thứ hai về sản lượng cà phê. Tiếp theo là các quốc gia khác chẳng hạn như Colombia, Ethiopia, Ấn Độ và Mexico.
Các dòng của cà phê Arabica
Một số giống cà phê phổ biến nhất trên thế giới là Typica, Bourbon, Catimor và Catuai. Typica là giống cà phê cổ điển nhất, có vị ngọt đắng cân bằng và chua nhẹ. Typica có dáng cây cao trên 3m, thân chính thẳng và các nhánh mọc nghiêng. Bourbon là giống cà phê biến đổi từ Typica, có nguồn gốc từ một đảo của Pháp. Bourbon có vị chua thanh và hương thơm lôi cuốn, thường được trồng ở độ cao từ 1000-2000m. Catimor là giống cà phê lai tạo từ Bồ Đào Nha, được đưa vào Việt Nam vào năm 1984. Catimor có cây thấp, cành ngắn và kháng bệnh tốt. Catimor có vị đậm đà và hậu vị dài. Catuai là giống cà phê nhập khẩu từ Brazil vào những năm 80 của thế kỷ 20. Catuai có khả năng thích nghi cao với điều kiện khí hậu khắc nghiệt. Catuai có vị trái cây tươi và trà đen khi được rang ở mức vừa.
Nhu cầu tiêu thụ cà phê
Cà phê là một trong những thức uống phổ biến nhất trên thế giới, với nhiều loại khác nhau tùy theo nguồn gốc và cách chế biến. Một trong những loại cà phê được yêu thích là cà phê Arabica, với hương thơm đặc trưng và vị ngọt dịu. Cà phê Arabica có nhiều hương vị khác nhau, từ hương hoa, trái cây, chocolate cho đến hương gỗ sồi, tùy theo độ rang và pha chế. Cà phê Arabica cũng có lượng caffeine thấp hơn cà phê Robusta, chỉ khoảng 1-1.5% so với 2-2.5%. Điều này giúp người uống có thể thưởng thức nhiều ly cà phê mà không lo bị kích thích quá mức. Khoảng 60% sản lượng cà phê toàn cầu là Cà phê Arabica.
Tình hình xuất – nhập khẩu
Cà phê là mặt hàng xuất khẩu chính trên thế giới và là một trong những mặt hàng xuất khẩu có giá trị nhất của các nước đang phát triển. Cà phê nhân (cà phê chưa rang) cũng là một trong những mặt hàng được xuất khẩu nhiều nhất trên thế giới.
Brazil và Việt Nam là hai quốc gia xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới, chủ yếu xuất khẩu cà phê nhân. Xuất khẩu cà phê chiếm hơn 90% tổng lượng cà phê xuất khẩu trên thế giới. Giá cà phê Arabica giao tháng 9/2022 tại New York tăng vọt 2,3% lên đến 199,8 xu/lb.
Theo Tổng cục Hải quan, xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong tháng 6/2022 đạt 137.400 tấn, trị giá 315,34 triệu USD, giảm lần lượt 3,5% và 2,8% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, tính từ đầu năm đến nay, lượng và giá trị xuất khẩu cà phê của Việt Nam đều tăng mạnh, lên tới gần 1,02 triệu tấn và 2,3 tỷ USD, tăng 20,7% và 48,5% so với nửa đầu năm 2021.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá cà phê Arabica
Tình hình cung cầu cà phê toàn cầu
Thế giới hiện có khoảng 165 triệu bao cà phê được sản xuất mỗi năm. Tuy nhiên, nhu cầu tiêu thụ cà phê toàn cầu lại cao hơn, khoảng 168 triệu bao, tạo ra một chênh lệch dư thừa khoảng 3 triệu bao, theo số liệu của USDA. Nhu cầu tiêu thụ cà phê tăng trưởng ổn định với tốc độ khoảng 2,5% mỗi năm. Nguồn cung cà phê phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mùa vụ và điều kiện khí hậu của các nước sản xuất cà phê chủ lực trên thế giới.
Ảnh hưởng của thời tiết
Cà phê là loại cây trồng nhiệt đới, yêu cầu nhiệt độ, ánh sáng và lượng mưa phải đủ cao. Cây cà phê chỉ có thể ra hoa vào mùa xuân và cần có điều kiện thời tiết thuận lợi để hoa nở thành công. Thời tiết có vai trò quan trọng đối với sản lượng cà phê của các nước trồng cà phê. Mưa quá nhiều hoặc khô hạn kéo dài có thể gây thiệt hại cho cây cà phê. Tuy nhiên, sương giá là nguyên nhân gây hại lớn nhất cho sản xuất cà phê.
Hiện tượng El Niño khiến Tây bán cầu (Brazil, Peru) trở nên mưa nhiều hơn, trong khi Đông bán cầu (Thái Lan, Việt Nam, Indonesia, Philippines) trở nên khô hạn hơn. Nếu El Nino xảy ra mạnh, các vùng trồng cà phê ở Brazil sẽ bị ngập lụt làm giảm sản lượng cà phê. Ngược lại, các vùng bị thiếu nước sẽ không đủ để tưới cho cây cà phê. El Nino thường kéo dài từ 8 đến 12 tháng và xuất hiện khoảng 3 đến 4 năm một lần.
Hiện tượng La Nina là trái ngược với El Nino. La Nina làm cho nửa tây bán cầu bị khô hạn và nửa đông bán cầu có mưa nhiều hơn. La Nina có chu kỳ tương tự hoặc ít hơn so với El Nino.
Tác động của dịch bệnh
Bên cạnh yếu tố thời tiết, dịch bệnh cũng là một yếu tố gây ảnh hưởng đến sản lượng cà phê toàn cầu. Bệnh gỉ sắt là một loại bệnh có thể gây thiệt hại cho cây trồng. Cà phê Robusta có tính kháng bệnh gỉ sắt cao hơn so với cà phê Arabica.
Tình hình chính trị
Bốn nước Brazil, Việt Nam, Colombia và Indonesia chiếm hơn 68% sản lượng cà phê toàn cầu. Nếu có bất kỳ sự kiện chính trị bất ổn nào xảy ra ở bất kỳ quốc gia nào trong số này, sẽ có ảnh hưởng đến sản xuất và xuất khẩu cà phê của quốc gia đó. Điều này sẽ gây biến động cho nguồn cung và giá cà phê toàn cầu. Do đó, thị trường luôn chú ý đến các tin tức từ bốn quốc gia này.
Lý do nên đầu tư mặt hàng cà phê Arabica khi tham đầu tư hàng hoá
Đối với những người sản xuất và kinh doanh Cà phê Arabica, họ có thể bảo vệ mình khỏi những biến động giá cả bất lợi và đảm bảo được nguồn thu nhập ổn định cho nông dân và doanh nghiệp Cao su. Họ cũng có thể tận dụng được những cơ hội thị trường mới và mở rộng quy mô sản xuất.
Đối với nhà đầu tư, họ có thể lựa chọn mức đòn bẩy phù hợp với năng lực tài chính và chiến lược giao dịch của mình. Họ chỉ cần đặt một khoản tiền ký quỹ nhỏ so với giá trị hợp đồng để có thể tham gia giao dịch Cà phê Arabica. Đây là một cách hiệu quả để tối ưu hóa vốn và tăng lợi nhuận. Hơn nữa, họ cũng có thể đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình bằng cách kết hợp nhiều loại sản phẩm khác nhau để giảm thiểu rủi ro.
Cà phê Arabica là một mặt hàng đầu tư hấp dẫn. Thị trường phái sinh cà phê cho phép các nhà đầu tư tận dụng cơ hội kiếm lời trong bối cảnh kinh tế gặp nhiều khó khăn. Cà phê Arabica có giá trị cao và biến động mạnh, tạo ra nhiều lợi nhuận cho những người tham gia thị trường.
